Majorka od kuchni ~ czyli co i gdzie zjeść

Podróże to nie tylko miejsca i zabytki; podróże to również ludzie, kultura i jedzenie. Odwiedzając jakiś nowy kraj, warto więc zapoznać się także z jego spuścizną kulinarną. Na Majorce możemy oczywiście zjeść hiszpańską paellę i wypić sangrię, ale to nie one są kluczowe dla kuchni majorkańskiej. Poniżej przedstawię Wam najbardziej majorkańskie dania, których prawdopodobnie nigdy byście nie skojarzyli z Hiszpanią.

Pa amb oli 

Kiedy myślę o kuchni majorkańskiej, pierwszym co przychodzi mi na myśl, jest pa amb oli. Najprostsze i jednocześnie jedno z najsmaczniejszych dań na Majorce. Jeśli raz skosztujecie tego dania, to potem nie będziecie mogli sobie wyobrazić diety bez tradycyjnego majorkańskiego pa amb oli. Dla wyjaśnienia: jest to najzwyklejszy w świecie chleb (pa mallorquí) z oliwą i pomidorem, który wcieramy w chleb. Najczęściej na taką kanapkę nakłada się również jakąś wędlinę (jamón serrano czy york), ser lub np. sardynki albo tradycyjną sobrassadę. Co kto lubi. Pa amb oli można zagryzać oliwkami, białą papryką, a nawet winogronami. Pa amb oli to trochę taki kuzyn naszej polskiej kanapki. Gdy nie ma się pomysłu na kolację ani czasu na gotowanie, z pomocą przychodzi chleb z oliwą. Szybko i smacznie!

Pomimo tego, że pa amb oli jest bardzo proste w przygotowaniu i najczęściej jada się je w domu, na Majorce istnieją również restauracje specjalizujące się w serowaniu tego przysmaku. Moją ulubioną jest Pambolería Jucarlo w Port d'Alcudia. 

SOBRASSADA - tradycyjna wędzona kiełbasa z mięsa wieprzowego z dodatkiem soli, pieprzu i  słodkiej papryki, co czyni ją bardzo wyrazistą w smaku i nadaje jej charakterystyczny czerwony kolor.

Frito mallorquí  

Jedno z najstarszych dań na Majorce, bo jego historia sięga XIV wieku. Tradycyjnie przygotowywane jest na bazie wieprzowiny (lub jagnięciny w okresie Wielkanocy) z dodatkiem warzyw sezonowych. W składzie znajdzie się też wątróbka, za którą ja osobiście nie przepadam, a mimo to frito pochłaniam ze smakiem. Frito jada się na obiad lub kolację.

Tumbet

Zapiekanka warzywna przygotowywana głównie latem z warzyw sezonowych. Ziemniaki, cukinia, bakłażan, papryka najpierw są podsmażane a potem wraz z sosem pomidorowym zapiekane w piekarniku. Jest to idealna opcja dla wegetarian. Ale uwaga, są też wariacje z mięsem, np. z polędwiczką lub piersią z kurczaka. Ja uwielbiam je wszystkie i tumbet mogłabym jeść na okrągło.

Trempó

Prosta sałatka z białej papryki majorkańskiej, pomidora i cebuli. Oczywiście w towarzystwie oliwy i podstawowych przypraw. Może być serwowana jako przystawka, ale jest też idealnym daniem w upalne dni - wzbogacając ją np. o ciecierzycę tworzy pełnoprawny posiłek. Trempó może być również dodatkiem do mięs czy hiszpańskiej tortilli. 

Coca de trempó / coca de pimientos

Słowo "coca" odnosi się do różnego rodzaju wyrobów piekarniczych. Coca de trempó czy de pimientos z wyglądu przypominają nieco pizzę. Majorkańczycy nawet trochę ubolewają nad tym, że Włosi ich wyprzedzili ze swoją pizzą, bo gdyby nie to, to dzisiaj coca byłaby dużo popularniejsza. Co prawda nie jest znana na całym świecie, ale wśród lokalsów jest jedną z podstawowych przystawek podczas imprez rodzinnych.

Ciasto jest przygotowywane ze standardowych składników: mąka, jajko, woda, oliwa; natomiast górna warstwa może przybierać różne postacie. Tradycyjnie na Majorce jest to trempó: papryka, pomidor, cebula i oczywiście oliwa. Bardzo popularną wersją jest też ta z Sa Pobla, gdzie zamiast trempó mamy pimientos asados oraz bakłażana. Jest to wersja bardziej pikantna, ale zdecydowanie warta spróbowania.
Coca jest sprzedawana w piekarniach, w restauracjach, ale też bardzo często robi się ją w domu. Ja miałam okazję spróbować takiej domowej i kusi mnie, żeby zaryzykować i też spróbować ją własnoręcznie przygotować. Przecież to nie może być aż takie trudne...

ARRÒS BRUT - tłumacząc na polski - brudny ryż. Nazwa odnosi się do wyglądu tego dania, które jest mieszaniną ryżu, mięsa, wędlin, warzyw i grzybów oraz różnego rodzaju przypraw, a wszystko to zalane aromatycznym wywarem.


ENSAIMADA - czyli coś na deser albo na śniadanie lub podwieczorek. Ensaïmada to tradycyjne (pierwsze wzmianki pojawiają się w dokumentach z XVII wieku) majorkańskie ciasto drożdżowe w formie ślimaka. Ma bardzo delikatną strukturę nieco przypominającą ciasto francuskie, wynika to z faktu, że ciasto jest kilkukrotnie rozwałkowywane i przekładane. Wyrabianie ensaïmady jest prawdziwym rzemiosłem. Bardzo ważnym składnikiem ensaïmady jest smalec; smalec w języku katalońskim to saïm i stąd właśnie nazwa ciasta. Zazwyczaj ensaïmada jest sucha, tzn. bez żadnego wypełnienia i tylko posypywana cukrem pudrem, ale w piekarniach znajdziemy również wersje z czekoladą, kremem czy marmoladą. Jeśli kupujemy ensaimadę na wynos jest ona pakowana w takie charakterystyczne ośmiokątne pudełka.

COCA DE PATATA - znowu coś słodkiego. Nie mylić z coca de verduras. Ta deserowa coca to słynne ciastko z Valldemossy, miasta Chopina. Jeśli jesteśmy na wycieczce w Valldemossie, a jest to obowiązkowy punkt na mapie Majorki, należy spróbować tamtejszej... (hmm, zastanawiam się, jak to odmienić i napisać po polsku, żeby dobrze wyglądało). W każdym razie coca, to coś co musicie tam posmakować. Podobnie jak ensaimada może mieć wypełnienie lub nie, a na wierzchu jest posypana cukrem pudrem.

TARTA DE ALMENDRA - wydaje mi się, że już gdzieś wspominałam, że Majorka to taki migdałowy raj, bo jest drugim na świecie (a mogłaby być pierwszym) producentem migdałów. Nic więc dziwnego, że migdały królują na majorkańskich stołach. Jednym z bardzo popularnych deserów jest tarta de almendra, czyli nic innego jak ciasto migdałowe. Przypomina nieco naszą polską babkę. Z reguły tarta de almendra powinna być wilgotna, a nie sucha jak pieprz. Jadłam dwie wersje. Tę suchą w Sóller, a tę lepszą w jednej z restauracji w Port d'Alcúdia.

Wyświetl ten post na Instagramie.

Majorka zajmuje drugie miejsce na świecie jeśli chodzi o produkcję migdałów. I choć wyspa nie jest taka duża, mogłaby być na pierwszym miejscu, gdyby nie misjonarz Junípero Serra, który w XVIII wieku wywiózł sadzonki migdałowców do Kalifornii. Niemniej jednak to właśnie na Majorce możemy skosztować najsmaczniejsze ciasto migdałowe - tarta de almendra. Najczęściej jest podawane z lodami waniliowymi, w tym przypadku jednak sorbet cytrynowy, który idealnie przełamał słodki smak tarty. #majorca #majorka #mallorca #portdalcudia #puertodealcudia #españa #hiszpania #spain #tartadealmendra #aupair #aupairlife #aupairmallorca #travelstagram #travelblogger

Post udostępniony przez Julia (@jula.tamizpowrotem) Lip 30, 2018 o 3:24 PDT

Na Majorce mamy jeszcze sopas mallorquinas, czyli różnego rodzaju zupy, escaldums de pollo, espinagadas, sobrasada (przepyszna wędlina) oraz dania typowe dla innych regionów Hiszpanii, m. in. paella, tortilla de patatas, empanadas, ryby, owoce morza. Ale oprócz typowych dań, muszę jeszcze wspomnieć o przekąskach charakterystycznych dla Majorki. Właściwie to napomknę tylko o jednym producencie (nie, nikt mi nie zapłacił za tę reklamę) - Quely - producent różnego rodzaju ciasteczek, słonych i słodkich.

Tzw. QUELITAS funkcjonują jako dodatek do innych dań, np. zamiennik dla pieczywa lub jako osobna przekąska np. na podwieczorek. Nie będę się rozpisywać na temat smaku tych ciasteczek, bo tego nie da się opisać. Trzeba koniecznie spróbować. Tylko ostrzegam, jeśli raz zasmakujecie quelitas, już nie będziecie mogli bez nich żyć. Przed wyjazdem do Polski kupiłam dwie paczuszki. Niestety więcej nie zmieściło się do i tak wypchanej walizki. Jedna paczuszka została pochłonięta natychmiast. Drugą trzymam na czarną godzinę. Niestety Quely nie prowadzi wysyłki poza Hiszpanię :( Ogromna szkoda. A na zdjęciu słodkie ciasteczka María, idealne na śniadanie.

Ponieważ już trochę się rozpisałam, a chciałabym jeszcze podać Wam kilka namiarów na ciekawe restauracje, oszczędzę Wam wywodu na temat napojów na Majorce. Chyba, że wyrazicie taką chęć, to później mogę coś dopowiedzieć :)

A teraz przedstawię Wam kilka miejsc, w których można smacznie zjeść. Nie tylko dania tradycyjne dla Majorki. Jednak na początek muszę zaproponować jedną z tych restauracji, gdzie będziecie mogli skosztować właśnie smaków wyspy.

RESTAURANT CELLER CA'N COSTA
(Calle Sant Vicenç 12, Alcudia)
Tutaj miałam swoje pierwsze poważne spotkanie z kuchnią Majorki. Tutaj też po raz pierwszy, i prawdopodobnie po raz ostatni, jadłam ślimaki. A propos ślimaków. Wszystkim się wydaje, że są charakterystyczne głównie dla kuchni francuskiej, ale warto wspomnieć, że na Majorce istnieje ferma ślimaków i caracoles są bardzo częstym daniem proponowanym w restauracjach.

Próbowałam też lenguas alcaparradas. Coś, czego nie chciałam smakować, ale jakoś się przekonałam i muszę przyznać, że bardzo mi smakowały te języki w kaparach. 

Restaurację zdecydowanie polecam, jeśli szukacie lokalnej kuchni. Obsługa bardzo miła i na pewno doradzi Wam, czego powinniście spróbować. Oczywiście, jak to w takich miejscach bywa, mówią po angielsku i niemiecku, więc nie obawiajcie się, jeśli Wasz hiszpański nie jest na najwyższym poziomie. 

PIERO ROSSI
(Marina Puerto de Alcudia nr 1, lokal 6., Port d'Alcúdia)
Jest to włoska restauracja, więc królują tam głównie pizze i makarony. Ja jadłam tam pizzę i niestety z przykrością mówię, że jadałam dużo lepsze, np. w PICCO (Avenida de s'Albufera 23, Playa de Muro) - restauracja, która serwuje pizze oraz sushi. Jedyne, co niezbyt mi podeszło, to deser - szarlotka, która zupełnie nie miała smaku szarlotki. 

Jednak chyba najlepszą pizzą jaką jadłam do tej pory na Majorce, była ta w Manacorze, w restauracji SA FONDA (Rambla del Rei en Jaume 3, Manacor), którą odwiedziłam podczas pierwszej podróży na Majorkę.

Natomiast jeśli chodzi o jeszcze jakieś restauracyjki w Alcudii, to mogę polecić bar ME GUSTA (Plaça Carlos V 5b, Alcudia). Znajduje się przy placu k. dawnej bramy miejskiej, niby w centrum, ale jednak z dala od tego całego turystycznego zgiełku. Jak smakują tam dania wytrawne, niestety nie wiem, ale ciasto potrójnie czekoladowe było wyśmienite. 

LA CASA GALLEGA 
(Carrer de l'Hostaleria 11, Port d'Alcúdia)
Tutaj przede wszystkim warto spróbować ryb i owoców morza. Oprócz tego, że serwują dania kuchni Galicji (hiszpańskiej Galicji oczywiście) można tam też skosztować wina galisyjskiego, ale także tego z Majorki. Myślę, że warto zjeść w tej restauracji, pomimo tego, że czas oczekiwania może być naprawdę długi. Ja jadłam tam przepysznego morszczuka oraz sałatkę z awokado, co było akurat polecanym daniem dnia. Warto zapytać, co akurat poleca szef kuchni. 

MIRABLAU
(Carretera d'Artà 13, Port d'Alcúdia)
Coś dla tych, którzy lubią od czasu do czasu wpaść do jakiejś luksusowej restauracji. Jest to jedna z hotelowych restauracji z widokiem na morze w Port d'Alcúdia. Oczywiście jest otwarta dla wszystkich, nie tylko dla gości hotelowych. Dania są tutaj pięknie podawane, ale raczej na talerzu zobaczymy więcej porcelany niż jedzenia. Ekspozycja szaszłyka, którego sobie zamówiłam, naprawdę mnie zaskoczyła. Ale sam smak jak najbardziej normalny. Z kolei deser, którym była wspomniana już tarta de almendra, skradł moje podniebienie. Poleciłabym jeszcze jeden deser, ale w tej chwili nie mogę sobie przypomnieć jego nazwy. W każdym razie był to deser wegański. 

Skoro jesteśmy na terenie Port d'Alcúdia, to wspomnę o dwóch genialnych lodziarniach. LODZIARNIA GARRIDO (Passeig Marítim 32, Port d'Alcúdia) to już legenda. Te lody trzeba po prostu posmakować, jeśli jesteśmy na Majorce. Mają tam najróżniejsze smaki, nawet jabłkowy, ale chyba sorbet cytrynowy jest moim ulubionym. 

A dla tych, którzy lody uważają za tuczące, proponuję alternatywę w postaci mrożonego jogurtu LLAO LLAO (Calle Mariners 13, Port d'Alcúdia). Chociaż można tam też wypić shake'a czy inny koktajl, najpopularniejszy jest deser, którego bazą jest mrożony jogurt. Do niego, w zależności od wielkości porcji, jaką sobie wybraliśmy, dobieramy dodatki: owoce, posypki i/lub polewy. Lokal jest niewielki i mało rozreklamowany, ale zdecydowanie warto tam wejść. 

VINICIUS 
(Avenida Josep Trias 27, Can Picafort)
Kolejna z włoskich restauracji na mapie Majorki, tym razem w Can Picafort. Tutaj nie można nie spróbować którejś z pizz lub jakiejś sałatki, a może tak jak ja lubicie wszelkiego rodzaju makarony? Lasagna wyśmienita. Porcje są w sam raz, żeby się najeść. Tylko obsługa trochę zakręcona, ale bardzo miła. 

CA'S PADRI 
(Carrer Marina 20, Can Picafort)
W tej knajpce podają pyszne domowe jedzenie, czyli np. paella de mariscos. Warto tam się wybrać jakąś większą grupą i zamówić właśnie paellę. Nie będziecie zawiedzeni. Tym bardziej, że możecie zjeść smaczny obiad z widokiem na morze. 

TERRAMEA 
(Passeig Riuet 5, Porto Cristo)
Pamiętacie, jak pisałam o prawdopodobnie największej atrakcji Majorki, czyli Smoczych Jaskiniach? Jeśli planujecie wybrać się tam na wycieczkę, prawdopodobnie i na jakiś lunch się tam zatrzymacie. Można coś zjeść na terenie kompleksu jaskiń, a można też się przejść do centrum Porto Cristo i z widokiem na kanał w Terramea zjeść pyszną sałatkę, a na przystawkę może boquerones en vinagre? Polecam ze względu na przemiłą obsługę i bardzo czekoladowe brownie. 

Ale się dzisiaj rozpisałam. A to i tak nie wszystko, co można by powiedzieć na temat jedzenia na Majorce. Mogłabym się nawet pokusić o stwierdzenie, że tamtejsze jedzenie zmieniło moje życie, a przynajmniej nastawienie do celebracji posiłków. Jemy po to, żeby żyć, ale też żyjemy po to, żeby jeść. 

Mo., dzięki za motywację. Po przeczytaniu Twojego komentarza od razu zabrałam się za pisanie i popatrz ile tego wyszło :)